سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران در سال 1359 با هدف
حمایت از محققین و نوآوران و پژوهشگران تاسیس شد و بعدها رسالت های دیگری از جمله
تحقیقات کاربردی و توسعه فناوری به وظایف این سازمان اضافه شد .
مرکز رشد سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران از سال 1382
کار خود را شروع کرده و در حال حاضر حدود 90 شرکت فناور در این مجموعه در زمینه
های گوناگون از قبیل هوا فضا، دارویی، صنایع تصفیه آب، فناوری های شیمیایی، مواد و
متالوژی فعالیت می کنند. این مرکز رشد در جشنواره برترین های مراکز رشد به عنوان
دومین مرکز رشد برتر کشور شناخته شد .
دکتر عشوری مدیر این مرکز با اشاره به حضور 20 شرکت نانویی فعال
در مرکز رشد سازمان پژوهش های علمی و صنعتی ایران گفت: طی تفاهمنامه ای که با
کریدور خدمات فناوری امضا کردیم، برای اولین بار در کشور فضایی را در اختیار
کریدور خدمات فناوری قرار دادیم تا با حمایت مالی کریدور شرکت هایی که تاییدیه
نانو مقیاس از ستاد نانو دریافت می کنند، فعالیت های تولیدی خود رادر این مکان
انجام دهند و این شرکتها در حال حاضر فعال هستند و ارتباط خوبی با ستاد نانو
وکریدور خدمات فناوری دارند.
وی در خصوص خدمات ارائه شده به شرکتهای نانویی مستقر در این
مرکز گفت : خدماتی که این شرکت ها از مجموعه مرکز رشد سازمان پژوهش های علمی و صنعتی
ایران می گیرند شامل: فضای کارگاهی، فضای اداری برای انجام کارهای مطالعاتی و
تحقیقاتی و بازرگانی و امکان استفاده از امکانات 7 پژوهشکده سازمان پژوهش های علمی
و صنعتی ایران است که این پژوهشکده ها از نظر ساختار شبیه دانشکده هستند اما رسالت
اصلی اعضای هیات علمی که در این پژوهشکده ها فعالیت می کنند، تحقیقات کاربردی و
ارائه خدمات مشاوره در زمینه فناوری های نوین است و همچنین کارشناسی طرحها و نظارت
برحسن اجرای فعالیتهای شرکت های مستقر را نیز بر عهده دارند و به عنوان مشاور به
آنها کمک و راهنمایی می کنند لذا شرکتهای نوپای نانویی به راحتی می توانند از این
قابلیت در راستای توانمندی خود استفاده کنند.
از سوی دیگر کارشناسانی در این مراکز مستقر هستند که برای شرکت
هایی که توان تولید محصولات صادراتی را داشته باشند، بازاریابی می کند و در چند
مورد نیز موفق شده اند که محصولات شرکت ها را به روسیه و هلند و کره جنوبی صادر
کنند. علاوه بر این مشاورانی پیگیر کارهای مالی، مالیاتی و بیمه شرکتهای
مستقر در این مراکز هستند و در این زمینه
به شرکتها مشاوره می دهند.
میانگین سنی افرادی که در مجموعه مرکز رشد کار می کنند حدود
35 سال است و مسئولین شرکتها همه تحصیلات دانشگاهی دارند و نیز برخی از اعضای هیات
های علمی دانشگاه ها هستند .
گردش مالی این شرکت ها سال گذشته قریب 90 میلیارد تومان
بوده که امسال پیش بینی می شود به بالای 100 میلیارد تومان برسد .
عشوری ضعف عمده شرکت های کوچک و دانش بنیان برای ورود به
بازار را، کمبود نقدینگی دانست و خاطر نشان کرد: مشکل اصلی و عمده این شرکت ها، کمبود
نقدینگی، منابع مالی و سرمایه گذاری اندک است و با وجود اینکه می توانند با جلب سرمایه گذار نقدینگی خود را
افزایش دهند، بسیاری از این شرکتها برای پذیرش سرمایه گذار مقاومت می کنند، زیرا
نگران هستند که بعد از مدتی سرمایه گذار کار را از دست آنها بگیرد و عملا بعد از
مدتی از آن سیستم و شرکت خارج شوند، به همین دلیل با احتیاط و وسواس در این زمینه
وارد می شوند، بنابراین افزایش سرمایه هم یکی از دغدغه های اصلی این شرکتها است که
با تغییر نگرش سرمایه گذاران قابل جبران خواهد بود .
وی افزود: بحث تحقیق و توسعه شرکت ها از دیگر ضعف هایی است
که شرکتهای کوچک و دانش بنیان را تهدید می کند زیرا این شرکتها با تعداد محدودی
نیرو کار می کنند و به وظایف مختلفی مثل
بازاریابی، تهیه مواد اولیه، فروش محصولات و بهینه کردن فرایندهای تولید به صورت
تخصصی نگاه نمی کنند و از آنجاییکه هزینه برون سپاری کار را هم ندارند، به ناچار
خودشان درگیر آن می شوند و وقتی مدیر عامل درگیر کارهای اجرایی می شود، نمی تواند
در راستای بهینه سازی فعالیت های شرکت گام بردارد و نمی تواند محصولات خود را
بهینه کرده و نسخه های جدیدی از محصولات را ارایه کند، در نتیجه کارها تکراری می
شود و جاذبه و کیفیتی که باید داشته باشد را از دست می دهند وبه مرور از بازار
خارج می شوند.
عشوری راهکار حل این معضل را استفاده شرکت ها از بخش های
تحقیق و توسعه پژوهشگاهها و دانشگاهها عنوان کرد و افزود: کریدور خدمات فناوری میتواند امکاناتی را فراهم کند که این شرکتها
بتوانند از خدمات تحقیق و توسعه مراکز پژوهشی برخوردار شوند که این کار ضمن افزایش
پویایی مراکز پژوهشی به شرکتهای دانش بنیان مستقر در مراکزرشد و یا خارج از این
مراکزکمک می کند تا در راستای بهینه کردن، اصلاح و نوآوری محصولات خود گام
بردارند.
وی خواستار توسعه حمایت های بازاریابی کریدور، از شرکتهای دانش
بنیان و نانویی شد و افزود: کریدور خدمات فناوری باید بحث بازاریابی برای شرکتها
را توسعه بیشتری بدهد زیرا بسیاری از این شرکتها دوره رشد و نمو خودشان را طی کرده
و به مرحله ای رسیده اند که امکان صادرات دارند و باید بتوانند محصولات خود را به
بازارهای منطقه وصل کنند اما این شرکتها
در زمینه بازاریابی خارجی معمولا تجربه ندارند و بدون حمایت نمی توانند در این
زمینه موفق شوند، زیرا شرایط کشور تغییر کرده و باید شرایطی فراهم شود تا شرکت
هایی که آمادگی صادرات دارند از این فضا و امتیاز بهره مند شوند .
کسب درآمد ارزی برای شرکتهای کوچک دانش بنیان و نانویی خیلی
مهم است و می تواند گام مهمی در برطرف کردن مشکلات آنها باشد چون در حال حاضر سطح
تکنولوژی ودانش فنی ایران از بسیاری از
کشورها بالاتر است و این پتانسیل وجود داردکه سهم زیادی از بازار منطقه را از آن
خود کنند، بنابراین بخش بازاریابی باید توسعه پیدا کند تا بتوان شرکتها و محصولات
آنها را به سایر کشورها معرفی کرد، امیدواریم در سالهای آتی تعداد شرکتهای بیشتری
با گردش مالی بالاتری را در زمینه صادرات داشته باشیم .